Terre des Hommes en adopties uit Bangladesh in de jaren ‘70
De laatste jaren is er groeiende aandacht voor onregelmatigheden rond de interlandelijke adopties van kinderen in de afgelopen decennia. Terre des Hommes Nederland heeft zelf nooit adopties verricht. Wel is onze organisatie in de jaren ‘70 verweven geraakt met adopties vanuit Bangladesh. Onze toenmalige Bengaalse landendirecteur was ruim drie jaar tevens vertegenwoordiger van een Nederlandse adoptieorganisatie.
Achtergrond
Terre des Hommes probeert al ruim 50 jaar de leefomstandigheden van kinderen in eigen land te verbeteren. Juist als kinderrechtenorganisatie herkennen wij de onregelmatigheden die helaas vaker bij interlandelijke adopties ontstaan. Denk aan fraude met papieren tot regelrechte kinderhandel. Ook het recente rapport van de commissie Joustra heeft laten zien dat de adoptiepraktijk - zeker in de jaren ’70 - gekenmerkt werd door goede bedoelingen en amateurisme waarbij de belangen van de kinderen en hun biologische ouders vaak ondergeschikt raakten aan belangen van de adoptieouders.
Wij hebben sinds 2017 geprobeerd alle vragen te beantwoorden over de wijze waarop onze organisatie destijds bij de adopties vanuit Bangladesh betrokken is geraakt. Alle informatie en documentatie die wij hierover hebben, hebben wij gedeeld met de belangenorganisaties van deze geadopteerden, Shapla en SBA, en de Commissie Joustra.
Een aantal geadopteerden en hun (hervonden) verwanten in Bangladesh stellen dat onze landendirecteur zijn positie bij Terre des Hommes destijds heeft misbruikt om ouders te overtuigen hun kind af te staan voor adoptie. Deze aantijging stamt uit de jaren ’70 en is in die periode in verschillende onderzoeken, waaronder door Terre des Hommes zelf, niet vastgesteld. Dat is in onze ogen nog steeds zo. Het is op grond van alle beschikbare kennis en informatie niet mogelijk om precies vast te stellen hoe iedere adoptie destijds tot stand is gekomen.
Wij begrijpen dat dit voor veel geadopteerden onbevredigend is. Beter dan in de jaren zeventig is nu bekend hoe interlandelijke adoptie tot misstanden kan leiden en faalt als instrument om kwetsbare kinderen te beschermen. Juist als kinderrechtenorganisatie zien en erkennen wij de knagende onzekerheid die leeft onder de geadopteerden uit Bangladesh over de omstandigheden van hun adoptie. Dat is vreselijk, maar wij kunnen deze onzekerheid helaas niet wegnemen.
Daarom hebben wij in 2018 hulp aangeboden aan geadopteerden die zoeken naar hun verwanten in Bangladesh. Aanvankelijk deden wij dat op individuele basis vanuit ons kantoor in Bangladesh. Het afgelopen jaar hebben wij geprobeerd tot een samenwerking te komen met de belangenorganisaties van geadopteerden in Nederland. Dit heeft inmiddels geleid tot een projectopzet waarbij wij geld en praktische projectondersteuning bieden aan de zoekactiviteiten van deze organisaties die ten dienste staat van alle geadopteerden uit Bangladesh. Wij hebben voor dit project voor twee jaar 225.000 euro beschikbaar gemaakt. Hiermee wordt onder meer een meldpunt in Bangladesh en DNA-matching gefinancierd. Daarnaast zullen wij helpen bij pogingen om dit project ook op langere termijn gefinancierd te krijgen.