Nederland biedt kwetsbare kinderen onvoldoende zorg en bescherming

Het gaat goed met kinderen in Nederland, toch krijgen veel kwetsbare kinderen niet de zorg en bescherming waar ze recht op hebben. Die zorg heeft het Kinderrechtencollectief, een samenwerkingsverband van kinderrechtenorganisaties, waartoe Terre des Hommes behoort. De lijst knelpunten is afgelopen week ingediend bij het VN-Kinderrechtencomité.

“In de afgelopen vier jaar zijn er dingen verbeterd voor de kinderen, maar er zijn een aantal hardnekkige problemen blijven bestaan”, zegt Laurien Koster, voorzitter van het kinderrechtencollectief. Nederland kan geen toegang garanderen tot tijdige, passende en kwalitatief goede jeugdzorg. Armoede onder kinderen blijft in stand door gebrek aan landelijke visie en ongelijke toegang voor kinderen tot (effectief) armoedebeleid. En de bescherming van vreemdelingenkinderen schiet te kort doordat het belang van het kind onvoldoende verankerd is in het vreemdelingenrecht. “Nederland zal daar met het VN-Kinderrechtencomité over in gesprek moeten gaan”, aldus Koster.

Zorgpunten

De lijst met dertig kinderrechten zorgpunten bevat de grootste pijnpunten betreffende kinderrechten die leven in het maatschappelijk middenveld. Vier jaar geleden zijn de risico’s van de verschuiving van wettelijke verantwoordelijkheden door het VN-Kinderrechtencomité bij de Nederlandse staat aangekaart. Nu blijkt dat tal van issues worden gekleurd door verschuiving van wettelijke verantwoordelijkheid van overheidstaken naar gemeenten. 

• Online seksueel misbruik van kinderen blijft toenemen Stabiele netwerken, hoge bandbreedtes en lage kosten dragen eraan bij dat Nederland in de top drie van landen staat van webhosting van afbeeldingen en filmpjes van seksueel misbruik van kinderen. De staat investeert wel stevig in de aanpak van online seksueel misbruik van kinderen, maar de maatregelen om de vraagzijde (downloaders/klanten) aan te pakken blijven achter. Het aanbod van digitale afbeeldingen van seksueel misbruik van kinderen is verschoven van professionele websites naar sites met amateurbeelden die gebruikers zelf uploaden. Dat vergroot het risico dat beelden van minderjarigen (met name tieners) vertoond worden, die bovendien nauwelijks maar online zijn te verwijderen. Met jarenlange gevolgen voor betrokkenen. 
• Armoede onder kinderen blijft in stand Ondanks de economische vooruitgang de laatste jaren is het aantal kinderen dat opgroeit in armoede nauwelijks gedaald. Hun financiële beperkingen leiden tot gebrek aan gezond eten, kleding of andere elementaire zaken, maar ook sociale uitsluiting. Gemeenten zijn vrij in het voeren van armoedebeleid en bieden voornamelijk hulp in ‘natura’, gericht op het verbeteren van het leven van kinderen buitenshuis. Hun veelal instabiele en onzekere thuissituatie wordt daarmee onvoldoende aangepakt, waardoor de oorzaken van extreme armoede blijven bestaan. 
• Bescherming vreemdelingenkinderen schiet te kort Er komen nog steeds nieuwe kinderen terecht in een situatie van langdurige verblijfsonzekerheid, bij de immigratiedienst is de gemiddelde wachttijd tot de start van de asielprocedure al één jaar. Asielzoekerscentra zijn niet kindvriendelijk genoeg en de toegankelijkheid tot goed onderwijs, GGZ en specialistische jeugdhulp voor alle kinderen in asielzoekerscentra kunnen niet altijd worden gegarandeerd. Bij gezinshereniging ligt de nadruk te veel op het overleggen van documenten dan op de gezinsband. Hierdoor kunnen veel kinderen zich niet herenigen met hun ouder. 

Kennis over kinderrechten

In heel Nederland ontbreekt het aan kennis en begrip van kinderrechten bij zowel kinderen en jongeren als politici, beleidsambtenaren, bestuurders en professionals die met kinderen werken. “Dit heeft onder andere als gevolg dat er weinig betekenisvolle participatie is voor kinderen en jongeren, terwijl dit juist bijdraagt aan effectiever en passend beleid voor alle partijen,” geeft Koster aan: “Uiteindelijk begint het met kennis over kinderrechten. Bijscholing voor professionals op dit onderdeel is hard nodig. En daarnaast moet het ook een plek krijgen in het vakonderwijs. Alleen dan kunnen we zorgen dat elke professional die met kinderen te maken krijgt, weet welke rechten een kind heeft en hoe hij die kan respecteren.”

Meer informatie

Klik hier voor de lijst met kinderrechten zorgpunten: Niet alle kwetsbare kinderen ontvangen voldoende zorg en bescherming.

Op 3 juli nam Minister De Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport als verantwoordelijk bewindspersoon de lijst met kinderrechtenzorgpunten in ontvangst die het Kinderrechtencollectief heeft ingediend bij het VN-Kinderrechtencomité. Het Kinderrechtencollectief werd vergezeld door Priscilla en Marissa, twee ervaringsdeskundige jongeren.